Czym różnią się faktury VAT 0% od faktur zwolnionych z VAT? Dlaczego nie można tego mylić?

Choć zarówno stawka zerowa, jak i oznaczenie „zw” zdają się mieć identyczny skutek, czyli brak VAT na fakturze, to należy wiedzieć, że tak naprawdę oznaczają coś zupełnie innego. Przed wystawieniem faktury trzeba wiedzieć, gdzie tkwi różnica. Takie informacje przydadzą się również firmom zwolnionym z VAT, które od początku 2014 r. transakcje dokumentują nie rachunkami, ale fakturami – na których nie ma VAT.

Kiedy można zastosować stawkę 0%?

Polskie przepisy szczegółowo określają sytuacje, w których sprzedawca ma prawo wystawić fakturę zawierającą stawkę VAT 0%. Przede wszystkim odnosi się to tylko do tych przedsiębiorców, którzy zarejestrowani są jako czynni podatnicy VAT. Choć od takiej transakcji nie wylicza się podatku należnego (wpłacanego do urzędu skarbowego) to należy wiedzieć, że sprzedaż ze stawką 0% trzeba ująć w deklaracji VAT. Dlaczego tak się dzieje?

Otóż wynika to z faktu, że sprzedaż objęta stawką 0% to wciąż sprzedaż opodatkowana. Co za tym idzie przedsiębiorca może rozliczyć VAT od zakupów dotyczących sprzedaży opodatkowanej stawką 0%, identycznie jak przy zastosowaniu innych stawek. Tym samym stawka VAT 0% wcale nie oznacza zwolnienia z opodatkowania.

Zgodnie z regulacjami czynności, które pozwalają na zastosowanie stawki 0% to m.in. Wewnątrzwspólnotowa Dostawa Towarów czy eksport towarów. Możliwość zastosowania zerowej stawki podatku odnosi się również do pewnych usług, które związane są z transportem lotniczym i morskim, np. polegających na remoncie, przebudowie lub konserwacji statków.

„Zw”, czyli zwolniony z opodatkowania

Od opisanych powyżej przykładów, w których przedsiębiorca stosuje stawkę VAT 0% należy odróżnić sytuację wystawienia faktury „zw” określającą czynności zwolnione z opodatkowania. Trzeba pamiętać, że „zw” nie jest tak naprawdę stawką – to tylko zwyczajowe określenie, które nie jest konieczne na fakturze.

Wśród działalności, które umożliwiają wystawienie faktury „zw” znajdują się m.in.:

  • usługi lekarza, dentysty,
  • najem nieruchomości wyłącznie na cele mieszkaniowe,
  • usługi pośrednictwa finansowego, ubezpieczeniowego itp.,
  • szkolenia BHP,
  • usługi pielęgniarskie,
  • korepetycje udzielane przez nauczycieli,
  • część usług związanych z edukacją,
  • niektóre usługi związane ze sportem i rekreacją.

Wymienione przykłady dotyczą sprzedaży zwolnionej przedmiotowo. W tym przypadku konieczne jest zamieszczenie na fakturze podstawy zwolnienia z VAT (za wyjątkiem usług pośrednictwa finansowego, ubezpieczeniowego).

Możliwość zwolnienia z VAT-u istnieje również na podstawie limitu sprzedaży wynoszącego 150 tys. zł rocznie (to zwolnienie przedmiotowe). Jeśli przedsiębiorca nie przekroczy limitu to nie musi rejestrować się jako czynny podatnik VAT. Przedsiębiorca korzystający ze zwolnienia podmiotowego nie jest zobligowany do podawania na fakturze podstawy zwolnienia z VAT, ale poza tym jego faktury „zw” nie różnią się od faktur firm zwolnionych „przedmiotowo”.

Należy wiedzieć, że sprzedaż zwolniona z VAT nie daje prawa do odliczania VAT-u od zakupów – w przeciwieństwie do stawki VAT 0%. Istnieje także możliwość prowadzenia tzw. sprzedaży mieszanej, która daje prawo do częściowego odliczania VAT-u. Odnosi się to do firm prowadzących działalność przedmiotowo zwolnioną z VAT (czyli na podstawie rodzaju transakcji), które są zarejestrowane jako czynni podatnicy VAT.

Oznaczenie „np” dotyczy głównie eksportu

Istnieje jeszcze inna sytuacja, w której na fakturze nie umieszcza się kwoty VAT. Odnosi się to do sprzedaży, która nie jest opodatkowana w Polsce. W takim przypadku przedsiębiorca zobligowany jest wpisać na fakturze oznaczenie „np” („nie podlega”).

uwaga
Dotyczy to np. eksportu, który opodatkowany jest w kraju nabywcy. Do wystawiania faktur „np” zobligowani są więc przedsiębiorcy wykonujący usługi dla zagranicznych kontrahentów.

Formalnie rzecz biorąc „np” nie jest tak naprawdę stawką – identycznie jak „zw”. Zgodnie z przepisami dla celów informacyjnych, jak również ze względów technicznych zamiast pustego miejsca wpisuje się właśnie oznaczenie „np”. Ma to oznaczać, że dana transakcja nie podlega opodatkowaniu w Polsce.

Należy także pamiętać, że oznaczenie „np” w odróżnieniu od „zw” pozwala rozliczyć VAT od zakupów identycznie jak standardowe stawki VAT. Oczywiście jeśli taka usługa byłaby opodatkowana VAT-em w Polsce.

Faktury „zw” i 0% możesz wystawiać w inFakcie

Szukasz odpowiedniego programu do fakturowania? Sprawdź inFakt, który daje możliwość wystawiania faktur ze stawką 0% oraz „zw” i „np”.

Oczywiście to tylko ułamek opcji, które dostępne są w inFakcie. Chcesz poznać kolejne? Nic prostszego – załóż konto na inFakcie w formularzu poniżej i przekonaj się jak działa Program do Fakturowania. Każdy użytkownik ma możliwość jego przetestowania wystawiając do 3 faktur miesięcznie bez żadnych opłat, a także korzystając z księgowości online za darmo przez 30 dni.