Faktury bez podatku VAT – czym się od siebie różnią?

Faktura bez VAT może mieć różne konsekwencje. Przykładowo, oznaczenie „zwolniony” (zw), oznacza co innego niż stawka 0%, mimo że efekt jest poniekąd ten sam – brak VAT-u na fakturze. Czym więc różnią się od siebie faktury pozbawione kwoty VAT?

4 sytuacje, w których faktura nie zawiera VAT-uWedług ogólnej zasady, przedsiębiorca będący podatnikiem VAT ma prawo do pomniejszania VAT-u od sprzedaży (należnego – podlegającego wpłacie do urzędu skarbowego), o VAT naliczony (wynikający z zakupów).

Ogólnie, takie prawo dają mu jednak tylko zakupy służące do wykonywania „czynności opodatkowanych” (których ustawa dodatkowo nie wyklucza, jak np. paliwo do samochodów osobowych). Stąd wynika zasadnicza różnica pomiędzy rozmaitymi fakturami, na których nie figuruje kwota VAT.

1. Stawka VAT 0%

W ściśle określonych przypadkach sprzedawca może zastosować na fakturze stawkę VAT 0%. Co ciekawe, wystawianie faktur ze stawką 0% to nadal jest sprzedaż opodatkowana. A zatem przedsiębiorca, który wystawia faktury 0% może rozliczać VAT od zakupów, np. wnioskować o jego zwrot.

Ustawa o VAT wymienia listę czynności, które pozwalają na zastosowanie stawki 0%. Jest to m.in. eksport towarów (na zasadach określonych w Ustawie o VAT), a także Wewnątrzwspólnotowa Dostawa Towarów (WDT). VAT 0% dotyczy także szeregu usług związanych z transportem lotniczym i morskim, czy np. dostawy sprzętu komputerowego do placówek oświatowych.

Pełna lista znajduje się w Art. 83 Ustawy o VAT oraz w odrębnym rozporządzeniu.

2. „Stawka zw”, czyli zwolniony z opodatkowania

Od stawki 0% należy odróżnić tzw. „stawkę zw”, czyli zwolniony (z opodatkowania). Tutaj ponownie należy się odwołać do Ustawy o VAT, która wymienia listę działalności zwolnionych z opodatkowania, którym przysługuje ta „stawka”. Jako przykłady można wymienić usługi związane z edukacją, służbą zdrowia, psychologią, pośrednictwem finansowym, czy sportem i rekreacją (z wyjątkami). Pełna lista znajduje się w Art. 43 Ustawy o VAT.

Ogólnie, przedsiębiorca prowadzący tylko sprzedaż zwolnioną z VAT nie musi rejestrować się jako podatnik VAT, a wówczas wystawia rachunki, na których nie ma informacji o VAT. Jeśli jednak dokona rejestracji jako podatnik VAT, to nadal może korzystać ze „stawki zw”, ale wówczas może także wystawiać faktury. W takim wypadku, dokonując sprzedaży zwolnionej może zastosować oznaczenie „zw”. Prowadzenie sprzedaży zwolnionej z VAT ma jednak określone konsekwencje.

Szukasz biura rachunkowego?

Poznaj nowy standard biura rachunkowego

  • Bez dojazdów do Księgowego
  • Bez papierowych faktur
  • Bez marnowania Twojego czasu
Znajdź Księgowego Nie masz firmy? Załóż firmę z inFakt

Przede wszystkim, sprzedaż zwolniona z opodatkowania VAT nie daje prawa do rozliczania VAT-u od zakupów, w przeciwieństwie do sprzedaży ze stawką 0%. Jednak przedsiębiorca, który prowadzi działalność zwolnioną z VAT, ale jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny, ma możliwość prowadzenia tzw. sprzedaży mieszanej.

Chodzi o sytuację, gdy obok sprzedaży zwolnionej, dokonuje też sprzedaży opodatkowanej VAT-em – dowolnego rodzaju. W takim przypadku:

  • musi zidentyfikować te zakupy, które wiążą się ze sprzedażą opodatkowaną, gdyż tylko one pozwalają na rozliczanie VAT-u,
  • VAT od zakupów, które mogą służyć obu rodzajom działalności musi rozliczać wg proporcji (procentowego udziału sprzedaży opodatkowanej i zwolnionej w obrocie firmy).

3. „Stawka np”, czyli nie podlega opodatkowaniu w Polsce

Trzecia sytuacja, w której na fakturze nie ma kwoty VAT dotyczy sprzedaży, która nie jest opodatkowana w Polsce – wówczas w miejscu stawki VAT pojawia się oznaczenie „np” (ponadto, jeśli chodzi o transakcje z firmami z UE zamieszcza się też adnotację „odwrotne obciążenie”). Taka faktura dotyczy przede wszystkim eksportu usług, który według ogólnej zasady jest opodatkowany w kraju usługobiorcy (czyli nabywcy).

W związku z tym faktury ze „stawką np” wystawiają najczęściej np. programiści, graficy, czy tłumacze, którzy kierują swoje usługi do odbiorców zagranicznych. Stawka „np” ma jednak tę przewagę nad stawką „zw”, że pozwala na rozliczanie VAT-u od zakupów tak samo, jak standardowe stawki VAT (o ile taka usługa byłaby opodatkowana VAT-em w Polsce).

Jeśli przedsiębiorca nie generuje kwoty VAT-u do zapłaty (należnego), to może w takiej sytuacji wnioskować o zwrot podatku. Jak zawsze, prawo do rozliczenia VAT przysługuje tylko w związku z tymi zakupami, które wiążą się ze świadczeniem usług, które podlegają opodatkowaniu – w tym przypadku nie w Polsce.

4. Faktura marża

Jako ostatnią sytuację, nieco inną od powyższych, można wymienić fakturę marża, która dotyczy np. towarów używanych. W tym przypadku na fakturze również nie figuruje kwota VAT, ale sprzedawca musi jednak VAT zapłacić – w przeciwieństwie do 3 powyższych sytuacji.

Firma wystawiająca fakturę marża płaci VAT od marży, czyli różnicy pomiędzy ceną sprzedaży, a ceną zakupu towaru lub ceną usług potrzebnych do wykonania usługi turystycznej. W związku z tym, kwota VAT jest niższa, niż gdyby VAT-em była opodatkowana cała transakcja, co jest plusem dla sprzedawcy, ale zarazem minusem dla nabywcy.

Zakup, na który wystawiona jest faktura marża nie pozwala na odliczenie VAT-u, mimo że sprzedawca tak naprawdę odprowadza podatek do fiskusa.

Faktura bez VAT – wystaw w inFakcie

Wszystkie wymienione rodzaje faktur możesz szybko wystawiać w inFakt.pl. Jak to działa?

    • Zakładasz darmowe konto
    • Klikasz w przycisk „Wystaw fakturę”
    • Uzupełniasz formularz pamiętając o odpowiedniej stawce VAT – zw, np lub 0%

lub

  • Wybierasz z menu fakturę marża

To naprawdę proste. Po prostu kliknij w przycisk i załóż bezpłatne konto.

Wystawiaj faktury za darmo

Hasło musi zawierać:
  • 8 znaków lub więcej
  • Małe i wielkie litery
  • Przynajmniej jedną cyfrę
Dla bezpieczeństwa stwórz mocne hasło, którego nie używasz na innych stronach.

Księgowość online bez wychodzenia z domu

  • Bez papieru
  • Bez dojazdów do księgowego
  • Bez marnowania Twojego czasu